İnmenin İlk 4,5 Saatinde Müdahale Hayat Kurtarır ve Felci Önler
İnme, beyindeki kan akışının tıkanma veya kanama nedeniyle kesintiye uğraması sonucu ortaya çıkan acil bir hastalıktır. İnme, dünyada sakatlığın ve can kaybının önde gelen nedenlerinden biridir. İnme özellikle önemli bir hastalıktır çünkü sadece felç geçiren kişiyi değil aynı zamanda ailesini ve çevresindekileri de etkilemektedir. İnmelerin %80’i tıkanma, %15’i ise kanama şeklinde meydana gelir. İnme hızlı müdahale gerektiren bir hastalıktır ve inme tedavisinde ilk 4,5 saat büyük önem taşımaktadır. Memorial Şişli Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Dilek Necioğlu Örken felç ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Yüksek tansiyon ve şeker felce neden olabilir
İnme hastalığı için makul risk faktörleri vardır. Bunlardan bazıları değiştirilemeyen risk faktörleri olarak adlandırılmaktadır. Yaş, cinsiyet, aile özellikleri ve ırk özellikleri değiştirilemeyen özelliklerdir. Ancak bazı risk faktörleri kontrol altına alınarak değiştirilebilir. İnmeye neden olan en önemli hastalıklar; Hastanın yüksek tansiyonu, şekeri ve kan lipitlerinin yüksekliği ile ilişkili olan hiperlipidemi adı verilen hastalıklardan kaynaklanabilir. Ayrıca sigara içmek, aşırı alkol tüketimi, yaşam tarzı hareketsizliği ve obeziteye yol açabilecek diyetler de felce neden olabilecek nedenler arasındadır. Tüm bu risk faktörlerini kontrol altına alarak felçten korunmak mümkün. Bir diğer risk faktörü ise özellikle yaşlandıkça daha yaygın hale gelen atriyal fibrilasyondur. Atriyal fibrilasyon kalpte meydana gelen bir ritim bozukluğudur ve yaşlı bireylerde bu ritim bozukluğunun zamanında tespiti ve tedavisi, tekrarlayan felçlerin önlenmesi açısından önemlidir.
Bu belirtileriniz varsa vakit kaybetmeden hastaneye başvurmalısınız.
Felç oluştuğunda ne yapılmalı sorusunun cevabı öncelikle felç belirtilerini bilmek ve ona göre hareket etmektir. Felçten şüphelenilmesi gereken durumlar:
- yüz felci,
- Kol ve bacaklarda güçsüzlük veya uyuşukluk,
- Görme, denge veya konuşmada bozukluk (peltek konuşma, hiç konuşamama, söyleneni anlayamama vb.) şeklinde olabilir.
Bu belirtiler görüldüğünde felç geçirdiğinizden şüphelenmek gerekir. Halk arasında genellikle beklerseniz bu tür durumların ortadan kalkacağına dair bir fikir vardır. Ancak felç hastalığı çok acil bir durumdur ve bu belirtiler fark edildiği anda mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir. Özellikle bu gibi durumlarda 112’yi arayıp ambulansla acil hastaneye gitmeniz tavsiye edilir.
İskemik inmede ilk 4,5 saat çok önemlidir.
İskemik inmenin tedavisi ilk 4,5 saat içerisinde yapılabilmektedir. Pıhtı çözücü olarak adlandırılan bu tedaviler bu sınırlı süre içerisinde yapıldığı için bu süreler içerisinde hastaneye ulaşmak önemlidir. Büyük damar tıkanıklıklarında intravenöz tedavinin yanı sıra trombektomi adı verilen anjiyografik yöntemlerle, anjiyografik formüller kullanılarak trombüsün çıkarılmasıyla trombüsü tedavi etmek de mümkündür. Bazı durumlarda bu tedaviler bazı hastalarda 24 saate kadar sürebilmektedir. Ancak ilk müdahale genellikle 6-8 saat arasında yapılır. Bu nedenle hastanın hastaneye ulaşması çok önemlidir. Bu tedavilerin ardından bazı hastalar herhangi bir sekel bırakmadan iyileşirken, bazı hastalarda ise bir miktar sekel kalabilir. Bunu takiben fizik tedavi ve rehabilitasyonla bu sekelleri ortadan kaldıracak bir tedavi programına başlanmalıdır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
